دانشمندان گام دیگری برای درک نیروها و عوامل فیزیکی دخیل در ایجاد جت های نسبیتی برداشتند. این جت ها، پرتوهای نور قدرتمند پلاسما هستند که در امتداد محور چرخشی سیاهچاله ها به بیرون افکنده می شوند.
اخترشناسان برای نخستین بار موفق به اندازه گیری سرعت فعال شدن جت های سیاهچاله ها و درخشان شدن آنها پس از خروج از سیاهچاله شدند. این پژوهش، نشانی می دهد که دانشمندان گام بسیار مهمی برای درک چگونگی شکل گیری این جت ها برداشته اند.
"جت های نسبیتی" به پرتوهای قدرتمند ذرات پرانرژی گفته می شود که از بسیاری سیاهچاله ها به بیرون راه می یابند. دانشمندان هنوز از نحوه ایجاد آنها اطلاع چندانی ندارند اما برخی این طور نظریه پردازی می کنند که گرانش شدید سیاهچاله ها باعث تحریف میدان های مغناطیسی شده و پلاسمای مغناطیسی را تحت فشار شدید در قرصص بر افزایشی سیاه چاله قرار می دهد.
در نهایت، پلاسمای فشرده در جهات مخالف و در امتداد ستون های مغناطیسی به بیرون راه می یابند که تا محور چرخشی سیاهچاله کشیده شده اند. اخترشناسان در سال ۲۰۱۵ یکی از درخشان ترین پرتوهای نور را مشاهده کردند. منشا این نور به یک منظومه دوگانه موسوم به V404 Cygni ارتباط داشت که در فاصله ۷۸۰۰ سال نوری از زمین واقع شده است. این منظومه از یک ستاره و یک سیاهچاله تشکیل شده که به دور یکدیگر می چرخند. این سیاهچاله جرمی معادل هفت برابر خورشید ما دارد.
دانشمندان توانستند تاخیر ۰٫۱ ثانیه ای بین انتشار پرتوهای ایکس از منبع جت ها و پرتو روشن نور مرئی حاصل از حرکت پلاسما به سمت ستون ها را اندازه گیری کنند. آقای «پشاک گاندی» اخترشناس دانشگاه ساوتهمپتون در یک گفتگوی خبری گفت: «دانشمندان برای دهه ها این جت ها را زیر نظر داشته اند، اما درک این مسئله همچنان با ابهام همراه است که طبیعت چگونه این ساختارهای پرانرژی و پهناور را ایجاد می کند. حالا ما برای نخستین بار تاخیر میان پیدایش پرتوهای ایکس و پیدایش پرتو نوری را به محض فعال شدن پلاسمای جت در سیاهچاله اندازه گرفتیم. باید از منشا پرتوهای نوری سر در بیاوریم چرا که این یافته می تواند به ما کمک تا بفهمیم کدام پلاسمای جت در اثر شتابدار شدن به سرعت نور نزدیکتر شده اند.»
دانشمندان اکتشاف خود را به اندازه گیری فاصله میان جایی که پرتوهای نوری متعدد از ستاره مرگ خارج شدند و جایی که پرتوهای نوری برای ایجاد پرتو مرگ با یکدیگر ادغام شدند، تشبیه می کنند. گاندی در ادامه گفت: «اما عوامل فیزیکی جت های سیاهچاله ارتباطی با لیزرها یا بلورهای کایبر که ستاره مرگ را تامین انرژی می کنند، ندارند. طبیعت راه های دیگری برای تامین نیروی جت ها پیدا کرده است. گرانش و میدان های مغناطیسی در اینجا نقش های کلیدی ایفا می کنند و این همان مکانیزمی است که ما در پی رمزگشایی از آن هستیم.»
مشاهدات اخیر علاوه بر اینکه دانشمندان را به فهمیدن راز جت های سیاهچاله نزدیک تر کرده اند، نشان می دهند که اصول فیزیکی حاکم بر پلاسمای خارج شده از سیاهچاله ها، در جت های سیاهچاله های واقع در مرکز کهکشان ها نیز حکم می کنند.
