این تصویر نمای باشکوه از تلسکوپ فضایی هابل، یکی از بزرگترین خوشههای کهکشانی عالم را میبینید. خوشه کهکشانی (El Gordo) در فاصله ۷٬۲۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ سالنوری از ما واقع شده و بزرگترین، داغترین و درخشانترین خوشه کهکشانی تابنده پرتو ایکس در عالم باستان به شمار میرود.
خوشههای کهکشانی مانند خوشه کهکشانی (الگوردو) که پژوهشگران آن را (ACT-CLJ0102-4915) نامگذاری کردهاند، ابزارهای مفیدی برای بررسی دورترین اجرام عالم به شمار میروند، زیرا جرم بسیار زیادی دارند و گرانش عظیم آنها، همانند یک عدسی محدب، نور کهکشانهای نخستین و دیگر اجرام دورتری را که پشت آنها واقع شدهاند، تقویت میکند. این خوشههای کهکشانی همچنین در گستره متنوعی از تحقیقات کیهانشناسی موردمطالعه قرار میگیرند،چراکه اطلاعات ارزشمندی از سهم ماده تاریک و انرژی تاریک در عالم، ویژگیهای بافتار فضازمان، انبساط عالم و توزیع ماده تاریک درون خوشه کهکشانی در خود نهفته دارند.
الگوردو حدود ۷٫۲ میلیارد سالنوری با زمین فاصله دارد. سالنوری، فاصلهای است که نور با سرعت ۳۰۰ هزار کیلومتر بر ثانیه، طی یک سال در خلأ میپیماید و تقریبا معادل ۹۴۵۰ میلیارد کیلومتر است. تصویری که میبینید، مربوط به زمانی است که هنوز نیمی از ۱۳٫۸ میلیارد سال عمر عالم نگذشته بود.
این خوشه کهکشانی فوقالعاده سنگین است و جرم آن را ۳ میلیونمیلیارد (۱۰۱۵×۳) برابر خورشید برآورد کردهاند؛ به همین دلیل است که پژوهشگران آن را (El Gordo) نامگذاری کردهاند که در زبان اسپانیایی "چاق" معنی میدهد. الگوردو تقریبا ۳٬۰۰۰ برابر از کهکشان خودمان، راهشیری، سنگینتر است.
سال ۲۰۱۲ (۱۳۹۱)، پژوهشگران با ترکیب مشاهدات تلسکوپ بسیار بزرگ (VLT) در رصدخانه جنوبی اروپا، تلسکوپ فضایی پرتو ایکس چاندرا و تلسکوپ کیهانشناختی آتاکاما به این نتیجه رسیدند که الگوردو درواقع از دو خوشه کهکشانی تشکیل شده است که با سرعت میلیونها کیلومتر بر ساعت به هم برخورد کردهاند.
خوشههای کهکشانی، بزرگترین ساختارهایی در عالم هستند که تحت تأثیر گرانش مقید میمانند و شکلگیری آنها عمدتا به عملکرد ماده تاریک و انرژی تاریک بستگی دارد. ماده تاریک، ماده مرموزی است که نزدیک به ۲۷ درصد از محتوای ماده-انرژی عالم را به خود اختصاص داده و جز اثر گرانشی، نتوانستهایم ویژگی دیگری از آن را آشکار کنیم.
مشاهدات تلسکوپ فضایی هابل در سال ۲۰۱۴ (۱۳۹۳) آشکار کرد که بیشتر جرم الگوردو به شکل ماده تاریک است. شواهد رصدی از آن حکایت دارد که ماده معمولی این خوشه کهکشانی، عمدتا از گازهایی چنان داغ تشکیل شده که از خود پرتوهای ایکس میتابانند و به دنبال برخورد دو خوشه کهکشانی تشکیلدهنده، در حال جدا شدن از ماده تاریک است. سرعت گازهای داغ در حال کاهش است، درحالیکه سرعت ماده تاریک تغییری نکرده است.